Hoe Gaslighting mijn Relatie en Scheiding bestierde
Door Anna
Als je mij zou waarschuwen dat ik mezelf ooit kwijt zou raken in een relatie, had ik je niet geloofd. Ik was slim, sterk en onafhankelijk. Ik had een goede baan, een fijne vriendenkring en een scherpe intuïtie. Maar dat laatste; mijn intuïtie, werd langzaam ondermijnd door de man, waarvan ik dacht dat hij van me hield. Hij manipuleerde niet alleen mijn gedachten, maar uiteindelijk ook mijn hele werkelijkheid. Het heet gaslighting. En het beheerste niet alleen onze relatie, maar ook onze scheiding en zelfs de jaren daarna. Pas toen ik alles doorzag, begon ik mezelf weer terug te vinden.
Het begin van de twijfel
Toen ik hem ontmoette, voelde het alsof ik de liefde van mijn leven had gevonden. Hij was charmant, grappig en leek precies te weten wat ik nodig had. Hij complimenteerde me op manieren die me helemaal deden opbloeien.
“Jij bent zo anders dan andere vrouwen,”zei hij vaak. Dat wilde ik geloven. Ik voelde me speciaal.
In het begin leken de kleine opmerkingen onschuldig. Als ik zei dat ik een afspraak met vrienden had, grinnikte hij:
“Weet je zeker dat je dat goed hebt onthouden? Je bent zo druk de laatste tijd.”
Als ik ergens emotioneel over was, reageerde hij bezorgd:
“Je bent wel gevoelig, hè? Dat valt anderen ook op, trouwens.”
Ik weet nog hoe ik dat soort opmerkingen in het begin wegwuifde. Hij bedoelde het vast goed, toch? Maar na een tijdje begon ik aan mezelf te twijfelen. Was ik te gevoelig? Vergeetachtig? Misschien had hij gelijk. Misschien moest ik gewoon beter mijn best doen. Dat was de eerste stap; ik begon aan mezelf te twijfelen.
De controle sluipt binnen
Hoe langer we samen waren, hoe meer hij de controle over mijn leven overnam, zonder dat ik het doorhad. Als ik me ergens over uitsprak, draaide hij het om:
“Je maakt van alles een probleem, Anna. Het is nooit goed genoeg voor jou.”
Als ik probeerde grenzen te stellen, reageerde hij boos:
“Je duwt mensen weg met je gedrag. Je bent niet makkelijk, weet je dat?”
Langzaam maar zeker ging ik steeds meer dingen voor mezelf houden. Als ik iets verkeerds zei, wist ik dat het dagen kon duren voordat hij weer normaal deed. Dus ik hield mijn mond. En wat nog erger was: hij begon anderen tegen me op te zetten.
Hij belde mijn moeder achter mijn rug om om te vertellen dat ik “slecht in mijn vel zat” en “dingen verzon.” Ze vroeg me bezorgd of alles wel goed ging. Ik begreep niet waarom ze me dat ineens vroeg. Later kwam ik erachter dat hij haar had overtuigd dat ík degene was die onredelijk was. Hij noemde het “zich zorgen maken,” maar hij was mijn eigen familie aan het manipuleren om aan zijn kant te staan.
Bij gezamenlijke vrienden hoorde ik hem zinnen zeggen zoals:
“Anna heeft het zwaar, maar ze heeft het soms ook wel moeilijk om realistisch te blijven.”
Dat waren mensen die ik vertrouwde. Mensen die me vroeger altijd steunden. En nu voelde ik dat ze me bekeken alsof er iets mis was met mij. Ik begon me steeds meer terug te trekken. Ik voelde me geïsoleerd en onbegrepen. Precies zoals hij het wilde.
De scheiding: het echte slagveld
Toen ik na jaren eindelijk de moed had verzameld om te zeggen dat ik wilde scheiden, barstte de bom. In plaats van me te laten gaan, gebruikte hij gaslighting in overdrive om me vast te houden. Hij maakte me volledig afhankelijk van hem, terwijl hij ervoor zorgde dat niemand aan mijn kant stond.
Hij zei tegen vrienden:
“Ik wil echt alles doen om ons gezin bij elkaar te houden, maar Anna… ze leeft in haar eigen wereld.”
Hij vertelde de kinderen dingen als:
“Mama is boos op papa omdat ze niet gelukkig is. Maar dat ligt niet aan jullie, hoor.”
Ze kwamen naar me toe met vragen zoals:
“Mama, waarom maak jij papa zo verdrietig?”
Mijn hart brak. Hoe kon ik hier ooit uitkomen als zelfs mijn eigen kinderen twijfelden aan wie ik was?
Hij draaide alles om in de rechtszaal. Hij liet me overkomen als irrationeel, en zei tegen de mediator:
“Ik wil dit rustig oplossen, maar ze maakt het moeilijk. Ze zoekt altijd ruzie.”
Elke keer dat ik opstond om mezelf te verdedigen, draaide hij mijn woorden zo dat ik alleen maar sterker als de ‘onstabiele vrouw’ leek. Ik was zo uitgeput van het constante vechten dat ik begon te geloven dat hij misschien toch gelijk had. Misschien maakte ík dit allemaal moeilijker dan nodig was. Misschien was ik… kapot.
De ommekeer
Het keerpunt kwam toen ik volledig gebroken op de bank zat en een vriendin me belde. Ze stuurde me een artikel over gaslighting. Terwijl ik het las, leek het alsof mijn hele leven in de afgelopen jaren voor mijn ogen voorbij flitste. Het ging over míj. Elke zin beschreef precies wat ik had meegemaakt. De realisatie was pijnlijk, maar ook bevrijdend. Dit was niet normaal. Dit was geen liefde. Dit was controle, verpakt in manipulatie.
Diezelfde vriendin overtuigde me om met een coach te praten die gespecialiseerd was in narcistische relaties en codependency. Ik was sceptisch, maar ook wanhopig. Bij de eerste sessie brak ik. Ik durfde amper te vertellen wat ik had meegemaakt, zo groot was mijn schaamte.
“Ik ben slim. Hoe heb ik dit kunnen laten gebeuren?”
zei ik keer op keer. Maar mijn coach zei iets wat ik nooit zal vergeten:
“Juist omdat je slim bent, geloofde je dat je het kon oplossen. Je dacht dat je harder moest werken, beter moest communiceren. Maar het lag nooit aan jou. Dit is manipulatie, Anna. En manipulatie kan iedereen overkomen.”
Die woorden veranderden alles. Het gaf me niet alleen begrip, maar ook toestemming om eindelijk op mezelf te vertrouwen.
Herstellen van de waarheid
Ik begon mijn intuïtie stap voor stap terug te winnen. Ik leerde dat ik niet hoefde te reageren op zijn opmerkingen, of mezelf hoefde te verdedigen. Ik leerde grenzen te stellen en dat nee een volledige zin is. Toen hij me weer eens probeerde te beschuldigen, zei ik rustig:
“Wat jij denkt, is jouw zaak. Ik weet wat mijn waarheid is.”
Voor het eerst had hij geen grip meer op me. Hij bleef het proberen, natuurlijk. Maar het verschil was dat ik hem nu doorzag. Zijn woorden raakten me niet meer zoals vroeger. Ik hoefde hem niet meer te overtuigen, want ik was klaar met dat spel.
Mijn nieuwe leven
Vandaag ben ik vrij. Niet alleen van hem, maar ook van de twijfel die hij jarenlang in mij heeft geplant. Ik kijk terug op die tijd met gemengde gevoelens. Het maakt me verdrietig hoe diep ik heb gezeten, maar ik ben ook trots. Ik heb mezelf teruggevonden. En dat is iets wat niemand me ooit nog kan afnemen.
Voor iedereen die dit leest en zichzelf herkent: weet dat het niet jouw schuld is. Gaslighting is er om je te verwarren en klein te houden. Maar je kunt eruit komen. De eerste stap is je waarheid terug te claimen.
Geloof me, het is mogelijk. Je bent sterker dan je denkt.
Met Liefde,
Anna